FINDIK"TA AKLIMIZA TAKILANLAR...

Fındık fiyatı nihayet açıklandı. Haftalardır üreticilerden köşe bucak kaçan Vekillerimiz, rahat bir nefes aldı.Konuşmuyorlardı .
Terme/Çarşamba /Salıpazarı havalisinin fındık üreticileri ile karşılaşmak istemezlerdi .Çünkü ,üretici burnundan soluyordu.Umudu tükeniyordu.
 Asıl fındığın üretim merkezi Ordu "nun ,Giresun"un Hükümette etkili ve yetkili Bakan ve  vekillerinin hiç  sesi çıkmıyordu.
Geçen sene hatırlarsanız 57.Hükümetin Sanayi Bakanı Kenan Tanrıkulu"nun Terme"den başlayarak Ordu ve Giresun illerinde gerçekleştirdiği toplantılarda üreticiler lehine güzel gelişmeler yaşanmıştı. Hükümete Fisko-Birlik üzerindeki siyasi baskıları kaldırması yönünde olumlu çabaları olmuştu .İlk defa bir Hükümet fındık alımı için TMO nu devreye soktu.
Bu yıl ortalık süt liman. Demek ki dersini alan aldı .Samsun /Ordu ve Giresun iktidar partisine :   “ne iyi yaptın kabilinden” Türkiye ortalamasının üzerinde %10 daha fazla oy verdi.
Üretici : “Fındık fiyatını açıklayınız “dedikçe Bayındırlık Bakanı  Nafiz Özak  ,bir vatandaşın  yaptırdığı “Konak”ın açılışında üreticiye : “ Fındığa fazla fiyat verirsek ağlarız. (!).” demişti. Fındık üreticisinin “anasının ağladığı” umurlarında değil ya...
Uzun bir bekleyişten sonra ,Tarım ve Köy İşleri Bakanı Methi Eker :”Giresun kalite fındığa Eylül ayı için 4 YTL.,Ekim ve Kasım için 4.5YTL,Aralık ve sonrasına  5 YTL fiyat “ olarak açıklandı.
Tüccara ; 2.5 YTL den fındık satan  Termeli fındık üreticisi yine perişan edildi..
Bir hafta kadar önce ,Terme Ziraat Odası Başkanı Yetkin Karamollaoğlu ile yaptığımız bir sohbette :”Fındık üzerinde oyunlar oynanıyor.Türkiye"de 10 tane holding, üreticinin alın terinden çalıyor.Emeğini gasp ediyor.Boğazını sıkıyor.Kim derseniz/kimler derseniz üretici iyi biliyor,sizler de araştırırsanız  bulursunuz....ÜÜÜÜÜ !!!...Türkiye"de Gıda sektöründe tekel oluşturanı bulursunuz.Eski fındığı 1.ila 1100 YTL den “kapatmak “dururken, maliyeti  3 ila 3.5 olan yeni fındığı 5/6 YTL den alacak değil ya.” diyor.Devam ediyor  öfke ile : “İMF tarım politikalarını fındıkta bize  dayatanlara,kota uygulayıcılara  sormak lazım ..Aynı İMF , Azerbaycan "a fındık dikilmesine  ve kredi ile desteklenmesine ne yanıt verecekler ?”
Anlaşılan o ki. Taban arazilerine ekilen fındık, fiyatı etkiliyor .Sökülmeliymiş.Alternatif ürüne  dönülmeli...
Asıl sorun ... nasıl olacağında gizli..
Üreticimizin durumu  ortada. Gübre fiyatı ,  işçilik,ilaç ,nakliye derken ;girdi fiyatları her yıl %100 , %200  katlanarak artıyor. Gübre  : 0237 YTL den 1300 YTL ye , mazot 841 YTL den 2518 / 3000 YTL sınırına dayanmış.İşçilik dersen 15 YTL den 20/30 YTL arasında değişiyor , hülasa fındık maliyeti üreticinin hesabına göre :3 YTL. Bu durumda Hükümetin verdiği fiyat emeği,zahmeti  korutmuyor.
Hükümetin  2002 yılından buyana ,fındık sorununu çözecek bir projesinin olmadığı anlaşıldı ;  Stratejisi  de yok.İstiyor ki balta elinde üretici fındıklığını kessin.. ; kessin ama kaynak ...Hükümet kaynak aktarmaya yanaşmıyor , yol yöntem göstermiyor.
Bizim ihtisas alanımız değil ;ama araştırdıklarımıza ve sorunu bire bir yaşayanlarla söyleştikçe  bir yol haritası çıkıyor karşımıza ..
Kararlı irade ,sorundan nemalanmayacak bir siyaset anlayışı  sorunun üstesinden gelebilir,diye düşünüyorum..
Birkaç önemli noktanın altını çizelim:
Fındık alımı tek merkezden yapılmalıdır.Üreticiye yeni ekim/ürün için mali destek sağlanmalıdır.”Kayısı eksperleri” ile fındık alımına son verilmelidir.
Dünya üretiminin %70 ine yakınını üreten bir ülkenin Fındık borsasının Hamburg"da olması, Türkiye"nin ,Türk üreticisinin ,kurduğu kendi Birliklerinin borsada söz sahibi olmaması ayıptır.Fındık piyasası  Ordu veya Giresun"da açılmalıdır.İç piyasa alımlarında fırsatçılığa ve  tekelleşmeye ,tefecilere karşı mücadele edilmelidir.
Bölgesel özelliği ve kalite yüksekliği olan fındığımızın geleceği ,Bölgedeki         
kurulu Üniversitelerimizin “Fındık ve Diğer Sert Kabuklu Meyveler Araştırma  ve Uygulama Merkezlerinde” araştırılmalıdır.
Acilen Strateji Yönetim merkezleri devreye sokulmalıdır.Sökülen alanlara ekilecek
alternatif ürün için her türlü destek yapılmalı,örnek ekim alanları Tarım Bakanlığı ve Üniversite  işbirliğinde “Öncelikli Tarımsal Dönüşüm Projeleri “kapsamında ele alınmalıdır.
Üreticiler , yeni üretim olanaklarına kavuşturulurken tarımsal makine ,fidan,ilaç,teknik bakım ve ekipmanları sağlanmalı ;özellikle düşük faizli kredi kullanımı,hibe ,sübvansiyon  gibi.. destek amaçlı politikalarla desteklenmeli , Yönetsel anlamda Hükümet ,Kooperatif  birlikleri mali kaynaklarını güçlendirecek yasal düzenlemeler yapılmalıdır.Üreticilerin ve birlik Yöneticilerin üzerindeki önyargılar kaldırılmalı,siyasi baskıya son verilmelidir.
 Mevcut fındık stokunun eritilmesi için iç ve dış piyasada seferberlik başlatılmalıdır.

            Fındıkta aklımıza gelen bunlar.. Çeltiğin geleceğini sorarsanız ,farklı sanmayınız...