TORBA YASA KAZANIMLAR

Uzun zamandır beklenilen torba yasa çıktı.Emeklilikte yaşa takılanlar ve geriye doğru borçlanma bekleyenler hayal kırıklığına uğradı.Matrah artırımı ve stok affı da yok.Yasa beklentileri karşılamaktan uzak.Yeraltında çalışan işçilere yönelik düzenlemeler var.Günlük çalışma süreleri azaltılırken yıllık izin süreleri senede dört gün artırıldı.

Torba yasa ile kazanılan hakların bir bölümüne göz gezdirelim.

1-Kamuda çalışan taşeron işçilerin kıdem tazminatları alt işveren değişse bile ödenecek.Yıllarca aynı kamu kuruluşunda çalışmış olmasına rağmen alt işverenlerin değişmesi nedeniyle kıdem tazminatını alamayan personel için kabus bitti.

Aynı işyerinde çalıştıklarını kanıtlamak için mahkeme kapılarında ömür çürütmekten kurtuldular. Torba yasa ile alt işverenlerinin değişip değişmediğine bakılmaksızın aralıksız olarak aynı kamu kurum veya kuruluşuna ait işyerlerinde çalışmış olanların kıdem tazminatları çalıştıkları kamu kurumu tarafından ödenecek.

Aynı alt işverenin personeli farklı kamu kurumlarında çalıştırmış olması durumunda ise,kıdem tazminatı,kamu kurumlarında geçen hizmet sürelerinin toplamı esas alınarak,son çalıştığı kamu kurumu tarafından ödenecek.

2-Doğum borçlanması hakkı iki çocuktan üç çocuğa çıkarıldı.Kadınlar her bir çocuk için iki sene olmak üzere borçlanabilecekler.Öncesinde sadece SSK'lı kadınlara tanınan borçlanma hakkından Bağ-Kur'lu ve memur olan kadınlar da faydalanabilecek.Yaşı geldiği halde istenilen prim gün sayısını dolduramamış olan kadınlar için iyi haber.

Doğum borçlanması işe giriş tarihini geriye çekmiyor.Hizmet gün sayısı dolmasına rağmen emeklilikte yaşa takılan kadınlar için doğum borçlanması yapmanın bir anlamı yok.

3-Mükelleflere Sosyal Güvenlik Kurumu ve Maliyeye olan borçlarında ödeme kolaylığı getirildi. Mükellef borcunu peşin ödeme yoluna giderse faiz yükünden kurtulacak.Borçlarını taksitlendirmek isterse iki ayda bir ödenmek üzere altı,dokuz,on iki ve on sekiz taksit seçeneklerinden birini tercih edecek.

Taksit süresi uzadıkça uygulanacak faiz artacak.Ancak tercih edilen taksit seçeneğinden daha kısa sürede ödeme yapılması halinde ödenecek miktarda düzeltme yapılacak.

Ödenmesi gereken taksitlerden bir takvim yılında iki (2014 yılı için bir)  taksitin ödenmemesi veya eksik ödenmesi halinde mükellef  torba yasa ile gelen ödeme kolaylığı hakkını kaybedecek.

Kamu idaresi alacakları için yapmış olduğu haciz işlemlerini  yapılan ödemeler nispetinde kaldıracak. Taksitlendirme yapmış olmak hacizlerin kaldırılması için yeterli sebep olmayacak.Bir çok mükellef için hayal kırıklığı.

4-Vergi incelemesi,bir mükellefin en fazla korktuğu şey.Bir önceki torba yasada mükelleflerin bu korkusu kamu idaresi tarafından dikkate alınmıştı.Matrah artırımı ve stok affı yolu ile.Matrahını belirli oranda artıran mükelleflerin ilgili dönem defterleri incelemeye açık olmasına rağmen kesilecek cezalara kapalıydı.

Yeni torba yasada matrah artırımı ve stok affı yok.Sadece kurumlar vergisi mükellefleri için kasa düzeltmesi getirildi.Bu tür mükellefler 31/12/2013 tarihi itibariyle düzenledikleri bilançolarda görülmekle birlikte kasada bulunmayan mevcutları vergi dairesine beyan ederek düzeltebilecekler.

Yapılacak olan kasa düzeltmesi miktarı üzerinden %3 oranında vergi hesaplanarak,vergi dairesine ödenecek.

Bir mali müşavir olarak torba yasa hakkında görüşüm:

Emeklilikte yaşa takılanların beklentisini karşılamıyor.Onlar için bir düzenleme yok.Doğum borçlanması hizmet gün sayısında eksiği bulunan kadınların işine yarar. Emeklilik için hizmet gününe ihtiyacı olan kadınlar  fırsatı kaçırmasın.

Kamu alacağının tahsili için büyük bir etkisi olacağını zannetmiyorum.Ödeme seçeneğine göre faiz indirimleri yapılacak.Özellikle vadesi yeni borçlarda yapılacak indirim fazla bir anlam ifade etmez. Faiz oranları zaten çok yüksek değil.Vadesi eski borçlarda bir miktar fayda sağlar.

 Hacizlerin ödenen para nispetinde kaldırılması mükellefe katkı sağlamaz.Rutin uygulama zaten bu yönde.Torba yasada yer almasının manası yok.Özellikle ederi yüksek mallarda nasıl bir uygulamanın olacağı belirsiz.100.000 TL borcuna karşılık ederi 200.000 TL olan dairesi hacizli olan bir mükellefte ödeme nispetine göre haciz nasıl kaldırılacak?

Matrah artırımı ve stok affının olmaması başvuru sayısını azaltacaktır.Vergi mükelleflerinin çoğunun uykusunu kaçıran vergi dairesine olan kesinleşmiş borçları değildir.Uyku kaçıran her an incelenme ve ceza ile karşı karşıya kalma korkusudur.Torba yasa bu korkuyu dikkate almamış.

Taşeron işçilerin haklarının kamu tarafından garanti altına alınması güzel bir uygulama olacak.Yıllarca aynı kurumda çalışmasına rağmen alt işverenlerin değişmesi sonucu hak elde edemeyen taşeron işçiler rahat bir nefes alacak…