Ülkemizde Elektrik Neden Pahalı?

Türkiye ve komşu ülkelerimizin elektrik fiyatları karşılaştırılıp incelendiğinde, ülkemizde elektriğin daha pahalı kullanıldığı ortaya çıkıyor.

Elektrik üreten ve kullanıp tüketen kuruluşların verilerine göre, Türkiye"deki sanayi işletmelerinin elektriğe ödediği para, ihracatta rekabet edeceği komşu ülkelerdeki sanayicilere göre daha yüksek. Ülkemizde elektrik, işletmelere, komşu ülkelerdeki fiyatın birkaç misline satılmakta, bu da üretim maliyetlerini yükseltmektedir.

Bu maliyet yüksekliği de, üretilen mal ve hizmetlerin satış fiyatlarına yansımaktadır. Bu yüksek maliyette, ihracattaki rekabet gücümüzü azaltmaktadır. Tüm bunlar olumsuzluk olarak iş dünyamıza yansımakta, işsizlik ve dış açığın yüksek olmasının belli başlı nedenleri arasında yer almaktadır.

Üretmek yetmiyor. Ürettiğinizi satmak ve bilhassa ihraç etmeniz gerekmektedir. Üretici firmalarımız, girdi maliyetlerinin düşük olması nedeniyle daha ucuz olan komşu ülkelerin ürünlerine yani ithal ürünlere karşı yurt içinde ve yurt dışında rekabet etmekte zorluk çekmektedir. Bu nedenle ihracatın azaldığı gibi ithal mallara karşı da müşterilerini kaybetmektedir. Bu rekabet ortamını sağlamak için de ucuz ve kaliteli mal üretmeliyiz. Bunun için de üretici firmalarımızın girdi maliyetlerini azaltmak gerekir. Elektriğin dışında, işçilik, faiz, ham madde, makine vs. maliyetlerin düşmesi içinde devlet olarak, firmalarımıza destek vermeliyiz.

Elektrik fiyatlarını yükselten çok sayıda nedeni sıralayabiliriz. Öncelikle ülkemizde; Üretim, dağıtım ve fiyatlandırma ile ilgili yetki ve sorumluluk, tek elde toplanmamıştır, çok seslilik vardır. Kim bu yetkili ve sorumlular dersek; Enerji Bakanlığı, Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu, Özelleştirme İdaresi Başkanlığı,Devlet Planlama Teşkilatı ve Hazine Müsteşarlığı.Yetki ve sorumluluğun bu kadar sahibi olursa, bu ülkenin enerji politikası ve uygulamasının nasıl olacağını bilmek için falcı olmaya gerek yok, sonuç ortada.Nasıl bir birliktelik sağlanacakta, maliyet düşürme politikası oluşturulacak.! Zaten oluşmuyor.

Bu böylede, elektrik üretim ve dağıtım nasıl? O da çok sayıda kuruluşa verilmiş. Onları da kısaca bilgi amacıyla yazayım. Doğalgaz dışalım ve ticaret, elektrik dağıtım. BOTAŞ –Boru Hatları T.A.Ş-, TEİAŞ – Türkiye Elektrik İletim A.Ş. Oysa hepimizin hala TEK –Türkiye Elektrik Kurumu- olarak söylediği kurum, 1985"ten önce, tek başına görev yapmaktaydı. Tüm bu şirketlerin yaptığını, TEK tek başına yapmaktaydı. Emir ve komuta tek elden yapılınca, işi takipte kolaylaşır. Oysa şimdi her şirket, kendi politikasını uygulamakta, kendi başına “ Kar ve Verimliliği” düşündüğünden, elektrik tüketiciye ulaşana kadar, şirketler arası dolaşımda fiyatı yükselmekte.

Kamu kurumları olan belediyeler ve devlet kurumları ne hikmetse bilhassa belediyeler elektrik ve ssk primlerini bir türlü zamanında ödemez veya hiç ödemez. Bu da maliyetlere az da olsa yansımaktadır. Bu yetmiyormuş gibi üretim yapan firmalar elektrik fatura bedellerinin yüzde birini, belediye tüketim vergisi olarak ödemektedir.

Daha önce bu köşede, rakamlarla detaylı yazdığım Kaçak Elektrik ve Şebeke Kaybı da maliyeti ciddi bir şekilde artırmakta. Kısaca hatırlatacak olursam, Kaçak elektrik yüzde 25 ve Şebeke kaybı yüzde 10, yani üretilen elektriğin yüzde 35"i kayıp.Kim ödeyecek? Vur abalıya misali, elektriği tüketip borcunu ödeyen faturalı aboneye. İyi anlaşılması bakımından örneklersek, Avrupa ülkesi komşularımız da, bu kaçak elektrik ve şebeke kaybı yüzde 6-10 seviyelerinde. Ülkemizde ise boşa gidip de parası ödenen, yüzde 25 kayıp elektrik.

Tüm bu yazdığım nedenler, Ülkemizde Elektrik Neden Pahalı? Başlığına, umarım açıklık getirmiştir.

Her şey gönlünüzce olsun.

SEVGİLERİMLE.

30.06.2009