Okul zaman ve mekân dönüşümüne ayak uydurarak yeni perspektiflerle karşımıza çıkmaktadır. Toplumun her kademesinde defalarca duyduğumuz ''Eğitim ailede başlar.'' ifadesi bizlere okulun mekânsal dönüşüm tasvirine yardımcı olmaktadır. Demek oluyor ki bireyin eğitim hayatının başladığı ilk okulu veya mektebi evidir.

 Evin mekânsal evrimi bizlere geçmiş ve günümüz ekseninde bir zihinsel seyahat sunmakta.  Belki de satırları okurken hatıralarımız canlanacak gözlerimiz birden buğulanacak. Okulun evin yansıması olduğunu nasıl mı hatırlarız soğuk kış günlerinde okulun bahçesinde ikili sıraya girip müdür beyin ‘‘Ama burası sizin eviniz.” ifadeleriyle tabiki. Ayrıca bu uğurda verdiği özverili çalışmaları gözümüzde canlandırarak da hatırlayabiliriz. 
Çeşitli yazılar veya anılar bizlere bu değişimi sunmaktadır. Bunların yanında birçok çalışma da aslında okulun ve eğitim - öğretimin ulusal dönüşümünü sunmaktadır. 

Mesela 2015 yılında Halil BUYRUK Hoca’nın, ‘ÖĞRETMEN EMEĞİNİN DÖNÜŞÜMÜ’’ adlı eserinde okulun doğuşu ve eğitimin kitleselleşmesi modern kapitalist devletin doğuşu olarak ele alınmıştır. Birçok eser birçok bilimsel çalışma zamanla eğitim - öğretimin değişim ve dönüşümlerini bizlere sunmaktadır. 2016 Niel Selwyn tarafından yazılan ‘‘TEKNOLOJİ EĞİTİM İÇİN İYİ MİDİR?’’ adlı eser, bizlere eğitimin değişim ve dönüşümü kadar uzaktan öğrenciye dokunmanın da yöntemlerini sunuyor.  Gelişen teknolojinin olumlu ve cazibeli yönü kadar aksaklarını görmek bir sosyal bilimci için kaçınılmaz bir gerçektir. 21. yüzyılla başlayan bireyselleşme veya bireyin modern dünyada kutsanması bizlere uzaktan eğitimle bireyinde kitleler içinde özerkliğini sunmaktadır. Aslında bireyselleşmiş iç dünyalara dokunmanın farklı bir yöntemidir uzaktan eğitim. Yine Niel Selwyn ifadeleriyle ‘‘Teknolojik gelişmeler eğitimi demokratikleşme gayreti kadar eğitimin kişiselleştirilmesi çabasıdır. “

Aslında yazımızın başlığında ifade ettiğimiz gibi okul bir dünya metaforunda ama uzaktan eğitim keşfedilmemiş gezegen metaforundadır. Uzaktan eğitimin ülkemizde bulunan tarihçesinden söz ederek günümüz koşullarında oluşan ortaöğretim kademesindeki uzaktan eğitimi işleyeceğiz ve bir sonraki çalışma için yeni alt başlıkları oluşturup sözlerimize son vereceğiz. 

Uzaktan eğitim ülkemizde kullanılmadan 3 asır önce başka toplumlarda kullanılıyordu. 1980 yıllarında Anadolu Üniversitesiyle yaşama geçmiştir. Aslında bu 1980 öncesinde mektup yoluyla kullanılan bir yöntemdi ama bilgi iletişim ağıyla ilk defa Anadolu Üniversitesiyle hayata geçti. 1980-1990 yıllarında ilk, orta ve yükseköğretimde de yaygınlaşmıştır. 2000’li yıllarda ise büyük ölçüde gelişme göstermiştir. Süreç içerisinde öğreten, öğrenen ve öğrenme kaynakları arasında olan mesafe yok olmuş ve yaşam boyu öğrenme modeli işlevini göstermiştir. Geleneksel yöntemlerin kullanıldığı eğitim modeli zamanla gelişen teknolojik hamlelerle uzaktan eğitimi pratikleştirmiş ve bilginin paylaşım gücünü ortaya koymuştur.  Araştırmalar ve makaleler bizlere uzaktan eğitim ve geleneksel eğitim modeli arasında olan farklılıkları sunmaktadır. Bu konuda Ali Murat KIRIK hocamızın “UZAKTAN EĞİTİMİN TARİHSEL GELİŞİMİ VE TÜRKİYE’DEKİ DURUMU” makalesinde bir tabloyla sunulmaktadır. 

Tabloyu yorumladığımız zaman her iki eğitim ortamının da olumlu yönleri kadar farklı yönleri de bulunmaktadır. Bir eğitimci gözüyle baktığımız zaman bizlere yeni ufuklar sunduğu kadar teknolojiye ayak uydurmayı da kaçınılmaz kılmaktadır. Mesela en büyük özellikleri arasında bir sıralama yapılırsa eğitimde zaman ve mekân uzamının ortadan kalkması, daha fazla kitlelere ulaşarak eğitimin pratikleşmesi ve en önemlisi öğrenmenin kalıcılığını sağlayan tekrar yöntemiyle öğretmen ve öğrencinin iletişim ağı güçlenmiştir. Mesleki anlamda olumlu yönü olarak hem devlet kadrolarında çalışan hem de özel sektörde hizmet veren eğitimciler arasında rekabet seviyesi güçlenmiş ve daha kalifiye elamanların yetişmesine katkı sağlamıştır. 

Sonuç olarak genel perspektifte uzaktan eğitim ve gelişimi üzerinde durduk. Öğrenci bakış açısından kapsamlı çalışmalar mutlaka kaleme alınacaktır. Gelişmiş ve gelişmekte olan ülkelerde uzaktan eğitim yaygın bir biçimde kullanılmaktadır. Eğitim, toplumların sosyo-külterel alanda gelişim göstergesi olduğu kadar siyasal ve ekonomik alanda bir dönüşüm ve güç mekanizmasıdır.  İnternet alt tabanlı hizmetlerin gelişimi küreselleşen dünyanın yeni düzenler oluşturmasına katkı sağlamıştır.