HER ZAMAN YANIMIZDA "TRİGONOMETRİ"

Trigonometri; kelimesi Yunanca üçgen anlamına gelen trigonas ve ölçü anlamına gelen metron sözcüğünden oluşur. Matematik ve geometrinin bir dalıdır. Üçgende açı-kenar bağıntılarını inceler. Trigonometri üçgeni iki şekilde inceler; birincisi düzlem alanda açı bağıntıları, ikincisi ise küresel alandaki açı bağıntılarıdır. Düzlem alandaki üçgende açı bağıntılarını inceleyen branşa düzlem trigonometri, küresel alandaki üçgende açı bağıntılarını inceleyen branşa ise kürevi trigonometri denir.

 

Trigonometri'nin dört ana elemanı vardır. Bunlar;

  • Sinüs
  • Kosinüs
  • Tanjant
  • Kotanjant'tır.

Milattan önce 4. yüzyılda Hintlilerin trigonometrik formülleri kullandıkları bilinmektedir. Milattan önce 150 yılında, İskenderiyeli Claudius Ptolemy tarafından kaleme alınan Almagest adlı kitapta trigonometrik bağıntılara rastlanmaktadır. El-Battani (850-929) küresel üçgende kosinüs teoremini, Ebu'l Vefa (940-998) küresel üçgende sinüs teoremini üretmiş, aynı zamanda Ebu'l Vefa trigonometrik cetvel hazırlatmıştır. Nasireddin-i Tusi (1201-1247) ilk kez trigonometrik kavramları matematik bilimi içerisinde ele almış ve hesaplamalar yapmıştır.

 

Üçgendeki açı kenar bağıntılarını tanımlar. Bir açının sinüs değeri açının karşısındaki kenarın hipotenüse olan oranı, kosinüs değeri komşusu olduğu kenarın hipotenüse olan oranı, tanjant değeri karşısındaki kenarın komşu kenarına oranı, kotanjant değeri ise tanjant değerinin çarpma işlemine göre tersini ifade eder. Trigonometrik bağıntılar matematik, geometri, mühendislik, fizik, kimya ve biyoloji bilimlerinde sıklıkla kullanılmaktadır.

Trigonometrik bağıntılar dik açılı bir üçgendeki bir dar açı için tanımlansa da düzlemsel alandaki tüm üçgenler için geçerlidir. Bunlara ek olarak tanjant değerinin kotanjant değerine oranı secant, sekantın çarpma işlemine göre tersi olan kotanjant değerinin tanjant değerine oranı da kosekant olarak tanımlanmaktadır.

 

Trigonometri 18. yüzyıla kadar sadece geometri, topoğrafya ve matematikte kullanılsa da, ilerleyen yıllarda elektrik devrelerinde, hatta ses dalgalarının hesaplanması gibi kompleks mühendislik konularında da kullanılmaya başlanmış ve günümüzde oldukça gelişmiş bir bilim dalına dönüşmüştür.

Önceki ve Sonraki Yazılar
YAZIYA YORUM KAT
UYARI: Küfür, hakaret, rencide edici cümleler veya imalar, inançlara saldırı içeren, imla kuralları ile yazılmamış,
Türkçe karakter kullanılmayan ve büyük harflerle yazılmış yorumlar onaylanmamaktadır.
Mert Varıcı Arşivi
SON YAZILAR