Büşra Yıldız

Büşra Yıldız

Sağlıklı böbrekler için diyet

Yapılan çok sayıda araştırma, metabolik açıdan stabil olan ve diyaliz tedavisi almayan hastalarda beslenme tedavisi yaklaşımı protein tüketiminin azaltılması ve yakın izlemeyi desteklemektedir. Fakat protein tüketiminin hayvansal kaynaklardan mı yoksa bitkisel kaynaklardan mı gelmesi gerektiği tartışma konusudur. Çok sayıda araştırmada ne olursa olsun bitkisel protein tüketiminin temeli olsun veya olmasın KBH’li veya KBH riski taşıyan hastalar için daha fazla bitkisel gıda ve bitki proteini tüketmenin faydalarını destekleyen kanıtlar bulunmaktadır. Bunun nedeni olarak da bitki bazlı bir diyetin inflamasyonu ve üremik toksinleri azaltması ve lif alımını artırmasıyla birlikte bağırsak mikrobiyomunu iyileştirmesi gösterilmektedir.
Akdeniz, DASH,vegan ve vejetaryen diyetler gibi bitkisel gıdalarca zengin diyetler, daha düşük yandaş hastalık ve iltihaplanma ile ilişkilendirilmiştir. 2019'da yapılan bir araştırma, günde en az 800 gram veya yaklaşık beş porsiyon meyve ve sebze yemenin kalp koruyucu faydalar gösterdiğini bulmuştur. Ayrıca artan meyve ve sebze tüketiminin koruyucu ve anti-inflamatuar faydalarını ortaya koyan düzinelerce epidemiyolojik çalışmanın bulunmaktadır. Meyve ve sebzelerdeki fitokimyasallar ve antioksidanlar, KBH ile tetiklenen komorbid durumlara ve inflamatuar yanıt mekanizmalarına iyi gelmektedir.
Ayrıca hayvansal protein açısından zengin bir beslenmenin, metiyonin ve sistein gibi amino asitlerde bulunan ve sülfata oksitlenen organik kükürt nedeniyle asit üretimini desteklediği açıklanmıştır. Kanda çok fazla asit birikmesi veya diğer adıyla metabolik asidoz; böbreğin asitleri idrar yoluyla filtreleme ve ortadan kaldırma yeteneğinin azalması nedeniyle ortaya çıkan KBH'nin hem nedeni hem de sonucu olabilir. Vücut sıvılarında çok fazla asit bulunması, osteoporoza, insülin direncine ve diğer endokrin bozukluklarına, kas kaybına veya protein enerjisi israfına ve böbrek hastalığının kötüleşmesine neden olabilir. 2013 ve 2015'teki incelemelerde meyve ve sebzelerden zengin bir diyetin metabolik asidozun tedavisinde ve önlenmesinde faydalı olduğu ortaya çıkmıştır. 2012, 2013 ve 2014'te yayınlanan randomize kontrollü araştırmalar, metabolik asidozlu KBH evre 2, 3 ve 4'te daha fazla meyve ve sebze yemenin, oral sodyum bikarbonat kadar etkili olduğunu bulmuştur.
Bütün bu yazılanları okuduysanız aklınıza doğal olarak şu soru takılmış olabilir: ‘ Bitki bazlı beslenme böbrek hastalarında iyi sonuçlar veriyor ama fosfor ve potasyum açısından bitkisel gıdalar sıkıntı yaratmaz mı?’ Ancak araştırmalar, bitkisel besinlerdeki fosfor ve potasyumun biyoyararlanımının daha az olduğunu, yani vücudun bitki kaynaklarında bulunan tüm fosfor ve potasyumu absorbe edemediğini öne sürmektedir. 2018 yılında yapılan bir araştırma, et, kümes hayvanları ve balık gibi fosfor içeriği yüksek hayvansal proteinlerin, biyoyararlılığı daha yüksek olan fosfor ve potasyum içeriğine sahip olduğunu göstermiştir. Bunun bilimsel açıklaması ise şöyle: Bazı bitkisel gıdalardaki fosfor fitik asit formunda gelir ve bu insanlarda büyük ölçüde sindirilemez, çünkü fitik asidi biyolojik olarak daha kullanışlı bir fosfor formuna dönüştürmek için gerekli olan fitaz enziminden yoksundur. Ayrıca bitkisel gıdalardaki yüksek lif hem fosfor hem de potasyum emilimini azaltmaya yardımcı olmaktadır. Ek olarak, yeni tanıtılan potasyum bağlayıcılar, hastaların serum potasyum düzeylerini aralık dahilinde tutmalarına ve aynı zamanda daha fazla bitkisel gıda yemelerine yardımcı olmaktadır.

Önceki ve Sonraki Yazılar
YAZIYA YORUM KAT
UYARI: Küfür, hakaret, rencide edici cümleler veya imalar, inançlara saldırı içeren, imla kuralları ile yazılmamış,
Türkçe karakter kullanılmayan ve büyük harflerle yazılmış yorumlar onaylanmamaktadır.
Büşra Yıldız Arşivi
SON YAZILAR