Büşra Yıldız

Büşra Yıldız

YULAFI NE KADAR İYİ TANIYORUZ?

Yulaf, içerdiği besin maddeleri nedeniyle insan ve hayvan beslenmesinde önemli bir yere sahiptir. Hem yeşil ot hem de sap, saman ve kavuzlarının yem değerinin yüksek olması sebebiyle yem sanayisinde önemli bir ham maddedir. Yulaf samanın sapları yumuşak, bol yapraklı, organik ve mineral maddeler bakımından zengin olması sebebiyle buğday ve arpa samanından üstündür. İçerdiği doymamış yağ asitleri sayesinde süt yağını ve verimini arttırmak amacıyla, süt hayvanların beslenmesinde kullanılmaktadır.


Yem sanayisinde önemli bir ham madde olan yulaf, günümüzde insan beslenmesinde kullanım alanları (ekmek, bisküvi, probiyotik içecekler, bebek maması ve tok tutucu özelliği sayesinde yulaf gevreği) gün geçtikçe artmaktadır. Yapılan araştırmalar sonucunda yulafın içerdiği diyet lifleri β-glukan ve avenin maddeleri sayesinde günlük diyette bulundurulması ile obezite, diyabet, kanser, kolestrol, kardiyovasküler hastalıklar ve kanser gibi hastalıkları önlediği belirlenmiştir. Bu nedenle insan besini ve sağlığa olan faydalarından dolayı yulaf tüketimi artış göstermektedir.


Fitik asit, diğer adıyla IP6, fosforun bitkide depolanan formudur. Fitik asit kalsiyum, çinko ve magnezyum gibi mineralleri bağlayarak emilimini engeller. Fitaz (fitatı parçalayan enzim) üreten fareler gibi hayvanlar, tahıllar ve tohumlar gibi fitat açısından zengin gıdalar ile gelişebilirler. Ancak insanlar gibi fazla fitaz üretmeyen hayvanlar, fitat içeriğini azaltan ve mineral biyoyararlılığını artıran filizlenme, ıslatma ve fermantasyon gibi geleneksel işleme yöntemlerini kullanmadıkları sürece, tahıl ağırlıklı diyetler yediklerinde önemli minerallerde eksiklik yaşayabilirler.


Bir g yulaf yaklaşık 13 mg prolamin (avenin) içermektedir. Yulaf prolaminleri diğer tahıllarla karşılaştırıldığında (örn: buğdayda % 35) toplam proteinin daha düşük (% 13) oranını oluşturmaktadır. Bazı araştırmacılar da erken doğan çocuklarda yüksek lif veya avenin içeren yulafın ürünlerini sindiremediklerini bildirmişlerdir. Çölyak hastalığına sahip çocuklarda avenine karşı antikor seviyelerini araştırdıkları çalışmada, 1 yıl boyunca glütensiz diyet ve günde 10 g yulaf ile zenginleştirilmiş glütensiz diyet uygulaması sonucunda hem IgA hem de IgG antikorlarında önemli azalmalar belirlenmiştir. Ancak avenin ile ilgili daha fazla araştırmaya ihtiyaç vardır.
Karbonhidratlar düşündüğünüz kadar "kötü" değildir. Ancak tip 2 diyabet hastası veya ketozise girip kalmaya çalışan biri için kötü bir seçim olabilirler. Yulaftaki karbonhidratların uygunluğu tamamen bağlamsaldır: metabolik sağlığınıza, hedeflerinize, fiziksel aktivite seviyenize ve yaşınıza bağlıdır. Ancak yulafın glisemik indeksi düşüktür ve bu yüzden tehlikeli karbonhidrat sınıfından daha uzaktır.


Yaygın bir kabızlık nedeni, dışkının kolondan yavaş hareketidir. Bol miktarda lif yemek ve yeterince su tüketmek dışkıların yumuşamasına ve geçişini kolaylaştırmaya yardımcı olabilir. Bu nedenle, insanlar lif alımını arttırmanın kabızlığın tedavisine yardımcı olduğunu görebilir.


Yulafta tane kabuğu fiziksel olarak taneden ayrılmadığı ve yulaf genelde direk (tam tahıl) olarak tüketildiğinden (kahvaltılık gevrek, ezme, lapa, bisküvi, bebek maması, jips, sosis vb.) çok iyi bir lif kaynağıdır. Yulafta hem çözünür hem de çözünmeyen lifler bulunmaktadır. Diğer tahıllara göre yulaf, yüksek diyetsel lif içeriğine sahip olduğu için birçok hastalığı önlemektedir. Yulafın içerdiği çözülebilir lifler β-glukan formunda ve çözülemeyen lifler ise arabinoksilan ve selüloz formundadır. Yulaf, bağırsak mikroflorası tarafından üretilen bütirat ve tortulu kısa zincirli yağ asitlerinin üretimini artıran ve bunların bağırsaktan geçiş sürelerini düzenleyen önemli miktarlarda vitamin, mineral, lif ve fitokimyasal içermektedir. Uzun süreli yulaf veya yulaf kepeği alımı, bağırsak hastalığına sahip (bağırsak içi yaralara veya kalın bağırsak kanseri vb.) hastalara fayda sağladığı bildirilmiştir.


Sonuç olarak, araştırmalar yulafın iyi bir diyet lifi, özellikle de çözünür lif kaynağı olduğunu gösteriyor. Uzmanlar, 100 gram (g) yulaf ezmesinin 12.24 g toplam diyet lifi içerebileceğini belirtiyor. Bu nedenle yulaf yemek kabızlığın giderilmesine yardımcı olabilir.

Önceki ve Sonraki Yazılar
YAZIYA YORUM KAT
UYARI: Küfür, hakaret, rencide edici cümleler veya imalar, inançlara saldırı içeren, imla kuralları ile yazılmamış,
Türkçe karakter kullanılmayan ve büyük harflerle yazılmış yorumlar onaylanmamaktadır.
Büşra Yıldız Arşivi
SON YAZILAR