Büşra Yıldız

Büşra Yıldız

Yeni gündemimiz Maymun Çiçeği (Mpox) hakkında

Virüs ilk olarak 1958'de araştırma laboratuvarlarında tutulan maymunlarda keşfedilmiştir. Bu yüzden hastalığa "maymun çiçeği" adı verilmiştir, ancak virüs insanlara genellikle kemirgenler gibi enfekte hayvanlarla temas yoluyla bulaşır. Mpox virüsü iki ana tür (klad) olarak bilinir: Biri Orta Afrika’da, diğeri ise Batı Afrika’da yaygındır. 2022 ve 2023 yıllarında dünya genelinde yayılmaya başlayan salgınlar, Batı Afrika kladının bir alt türü olan Clade IIb tarafından meydana gelmiştir. Bu tür, Orta Afrika kladına kıyasla daha az şiddetli seyreden bir enfeksiyona yol açar.
Mpox, enfekte bir kişiyle yakın temas yoluyla yayılır. Bu yakın temas; genellikle virüsün bulaştığı deri lezyonları, vücut sıvıları, solunum damlacıkları veya enfekte bir kişinin yaraları ile temasla gerçekleşir. Ayrıca, virüs bulaşmış yüzeylere veya nesnelere temas etmek de hastalığın yayılmasına neden olabilir. Bu tür temaslar arasında yatak çarşafları, havlular veya giysiler gibi eşyalar yer alabilir.
Mpox için spesifik bir antiviral tedavi henüz bulunmamaktadır. Hastalık genellikle kendi kendine iyileşir ve semptomlar iki ila dört hafta arasında geçer. Tedavi, semptomları hafifletmeye yönelik olabilir. Örneğin; ağrı kesiciler, ateş düşürücüler ve ciltteki lezyonlar için topikal tedaviler kullanılabilir. Ayrıca, hastalığın yayılmasını önlemek ve bulaş riskini azaltmak amacıyla enfekte kişilerin izole edilmesi önemlidir.
Ağır vakalarda doktorlar tarafından antiviral ilaçlar reçete edilebilir. Bağışıklık sistemi zayıf kişiler için ise bağışıklık sistemi güçlendirmek amaçlı tavsiyeler verilebilir. Tecovirimat gibi bazı antiviral ilaçlar, çiçek hastalığı gibi diğer viral enfeksiyonların tedavisinde kullanılır ve Mpox’a karşı da etkili olabileceği düşünülmektedir. Ancak, bu ilaçların Mpox üzerindeki etkinliği hakkında yeterli bilgi henüz bulunmamaktadır.
Maymun çiçeği virüsünün başka bir bulaş yolu ise enfekte bir hayvanla temastır. Özellikle kemirgenler gibi bazı hayvan türleri, virüsü taşıyıcı olarak rol oynayabilir. Bu bulaşmalar genellikle enfekte hayvanların ısırıkları veya tırmalamaları yoluyla gerçekleşir. Ayrıca, hayvanların kanı, vücut sıvıları veya yaraları ile doğrudan temas da virüsün yayılmasına yol açabilir. Enfekte hayvanlardan elde edilen ve yeterince pişirilmemiş yiyeceklerin tüketilmesi de virüsün insanlara geçmesine neden olabilir.
Maymun çiçeği nadir görülen bir hastalık olduğu için, doktorlar bu virüsü diğer döküntü hastalıklarıyla karıştırabilir. Bu nedenle hastanın tıbbi geçmişi, belirtileri ve laboratuvar testleri teşhiste önemlidir. Mpox teşhisi, genellikle cilt lezyonlarından alınan örneklerin laboratuvarda analiz edilmesiyle konulur. PCR testleri, virüsün genetik materyalini tespit etmek için kullanılır. Ayrıca kan testleri de Mpox virüsüne karşı oluşan antikorları tespit etmek amacıyla yapılabilir.
Maymun çiçeği, bilimsel adıyla Mpox, nadir görülen ancak giderek daha fazla yaygınlaşan bir viral enfeksiyondur. Bu hastalığa, çiçek hastalığına benzer bir virüs neden olur ve belirtileri grip benzeri semptomlarla başlayıp ciltte döküntülerin oluşmasıyla kendini gösterir. Mpox, genellikle Orta ve Batı Afrika’da endemik olarak görülmesine rağmen, son yıllarda bu bölgeler dışında da vakalar artış göstermiştir. Mpox, çiçek hastalığı ile aynı aileden (Orthopoxvirus) gelir. Bu nedenle iki hastalığın semptomları birbirine benzeyebilir ancak Mpox genellikle daha hafif seyreden bir hastalıktır.
Mpox'a herkes yakalanabilir. Ancak bazı gruplar daha yüksek risk altındadır. Afrika'da, vakaların çoğunluğu 15 yaşın altındaki çocuklarda görülmektedir. Ancak, dünya genelinde yaşanan son salgınlarda hastalığın özellikle erkeklerle cinsel ilişkiye giren erkekler arasında daha yaygın olduğu gözlemlenmiştir. Bu grup, hastalığın hızlı yayılmasında önemli bir rol oynamıştır ancak maymun çiçeğinin sadece bu grup içinde sınırlı olmadığını unutmamak gerekir. Mpox, enfekte kişilerle yakın temas eden herkes için risk taşır.
Ayrıca, bağışıklık sistemi zayıf olan kişiler, küçük çocuklar ve hamile kadınlar, Maymun çiçeği virüsüne karşı daha savunmasız olabilirler. Bu kişilerde hastalığın daha ciddi ilerleme ihtimali bulunur.

Önceki ve Sonraki Yazılar
YAZIYA YORUM KAT
UYARI: Küfür, hakaret, rencide edici cümleler veya imalar, inançlara saldırı içeren, imla kuralları ile yazılmamış,
Türkçe karakter kullanılmayan ve büyük harflerle yazılmış yorumlar onaylanmamaktadır.
Büşra Yıldız Arşivi
SON YAZILAR