Bugün Kurban Bayramı. Bayramınız mübarek olsun. Her yıl ihya edilen iki dini bayramdan birisi olan Kurban Bayramı Müslümanlar ve insanlık için hayırlara vesile olsun. Dün sabah namazından itibaren başlayan “Teşrik Tekbir”leri 23 vakit devam edecek. Bayramın dördüncü günü sona erecek olan bu tekbirler günümüzden yaklaşık beş bin yıl önceye, Hz. İbrahim efendimize bağ kurar.Hz. İsmail’in kurban edilmek üzere babası Hz. İbrahim efendimiz tarafından gözleri ve elleri bağlı olarak yere yatırılıp, bıçağın boğaz sürülmesiyle ortaya konan teslimiyetin mükafaatı ve Yüce yaratanın merhametinin de ayrıca bir yansıması olarak Cebrail efendimizle gönderilen kurbanlık koçun gelişi sırasında oluşmuş bir paroladır teşrik tekbirleri. Kurbanın sloganıdır esasında bu tekbirler.

Teşrik tekbirleri Yüce Yaratanla kulları arasındaki teslimiyet diyaloğunun ifadesidir. Kulun teslimiyetine Rabbın verdiği cevap, Yaratanın bu cevabına teslim olanın sunumu, kendini babasının ve Yaratanının kararına arz eden evladın hem Yaratana hem de babaya olan hamdı ve teşekkürüdür teşrik tekbirleri. Kurban Bayramının teşrik tekbirlerinden sonra ikinci önemli vacibi, yani zorunlu sorumluluğu Bayram namazının kılınmasıdır. Yalnız kılınamayan ve kazası da olmayan Bayram namazı, Müslümanların bir araya gelerek birbirlerine sarılmalarını, kucaklaşıp buluşmalarının sağlayan sosyal bir mekanizmadır. Mistik bir ibadet olarak çoğu kere değerlendirilmen bayram namazının, Peygamberimiz tarafından Mescit-i Nebevi dışında olan Gamame Mescidinde kılması ve kıldırması, Bayram namazının sadece bir namaz ibadeti olmadığını, bundan öteye bir anlam taşıdığını ifade etmektedir. Bayram namazı her kademedeki ve her pozisyondaki insanın bir araya gelmesini sağlayan sosyal ve toplumsal hatta biraz da siyasi toplantıdır. Kederlerin ve sevinçlerin, dertlerin ve tasaların, mutluluk ve üzüntülerin konuşulacağı bir toplantının da adıdır bayram namazları.

Kurban bayramının üçüncü vacibi de Kurban kesmektir. Teşrik tekbirleri, bayram namazı ve kurban kesmek; birbirini tamamlayan özelliklere sahip önemde ritüellerdir. Kurban kesmek her ne kadar hükmü itibariyle hanefi fıkhına göre vacip, maliki, şafi ve hanbeli fıkhına göre sünnet bir ibadet ise de, bu eylem esasında bir medeniyet göstergesi, paylaşım şekli, teslimiyet ifadesi, gönül alma mekanizması, birliğin adresi gibi bir çok tarif ve tanımı ihtiva eden önemli bir sorumluluktur. Söz konusu ibadeti sadece fıkhi bir hüküm olarak bakma yerine toplumsal bir gerçeklik ve karşılık olarak değerlendirmek, nasıl bir medeniyet oluşturduğunu anlamamak için yetecektir. Kurbanın kanı ve canı değil, eti ve derisi değil, kesiliş amacı ve o andaki teslimiyet Yaratana ulaşacaktır. Kurban bu yönüyle bir teslimiyet, etinin ve kemiğinin paylaşılmasıyla da önemli bir sosyal medeniyettir.

Söz konusu zorunlu sorumlulukların dışında bayramın en önemli alt sorumlulukları, kabirlerin ve canlıların ziyaret edilmesidir. Kişinin kendisinden önce yaşayanlar ve kendisiyle birlikte yaşayanlarla yeni bir diyalog geliştirmesinin fırsatıdır. Kurbanını keserek teslimiyetini arz eden Müslüman, kabirleri ziyaret ederek de hayatın anlamsızlığını fark edecektir. Kendisiyle birlikte yaşayanlarla helalleşerek de önce gidenlerin yanına gitmek için her an gerekli olan hazırlığını yapacaktır.

Bu duygu ve düşüncelerle geçecek olan Kurban Bayramının tüm Müslümanlar ve insanlık için hayırlara vesile olmasını diler bayramınızı kutlarım.