Engelli vatandaşlarımızın sosyal güvenlik sistemindeki hakları, gerek bireysel gerek toplumsal refah açısından büyük önem taşımaktadır.

Son dönemde gündemde olan düzenlemeler, 2008 öncesi sigorta girişi olan SSK’lı engelli çalışanlar için önemli değişiklikler öngörüyor.

Bu yazımda, önerilen düzenlemelerin getirdiği yenilikler ve bu değişikliklerin olası etkilerini ele alacağım.

2008 öncesi sigorta girişi olan engelli bireyler, vergi indirimine esas engellilik oranına göre yaş şartı aranmaksızın emekli olabiliyorlardı.

Bu oran, bireyin farklı hastalıklardan aldığı puanların toplamıyla belirleniyor ve emeklilik için gereken prim günü ve sigortalılık süresi bu oran doğrultusunda şekilleniyordu.

Ancak, teklif edilen değişiklik yasalaşırsa, bu süreçte önemli bir dönüşüm yaşanacak.

Yeni düzenleme, engellilik oranı hesaplamasında kullanılan yöntemi değiştirecek.

Artık birden fazla hastalıktan alınan puanlar üst üste eklenmeyecek, bunun yerine kişinin en önemli rahatsızlığının çalışma gücündeki kayıp üzerindeki etkisine bakılacak.

Bu değişim, özellikle farklı hastalıklara sahip bireylerin toplam engellilik oranlarını düşürebileceği için, bazı bireylerin emeklilik hakkına erişimini zorlaştırabilir.

Daha önce engellilik raporları Maliye Bakanlığı Sağlık Kurulu tarafından değerlendirilirken, yeni düzenlemede bu yetki SGK sağlık kurullarına devredilecek.

İtirazlar ise SGK Merkez Sağlık Kurulu’nda karara bağlanacak.

Bu, sistemin daha hızlı işlemesini sağlayabilir; ancak aynı zamanda, SGK’nın raporları objektif ve adil bir şekilde değerlendirmesi konusunda kamuoyunda endişeler yaratabilir.

2008 öncesi sigorta girişi olanlar için kademeli emeklilik şartlarında da düzenlemeler yapılacak. Çalışma gücü kayıp oranı;

%40-49 arasında olanlar 18 yıl sigortalılık süresi ve 4100 prim günü,

%50-59 arasında olanlar ise 16 yıl sigortalılık süresi ve 3700 prim günü ile emekli olabilecek.

Bu değişiklik, özellikle daha düşük prim günüyle emekli olmayı planlayan bireylerin hesaplarını yeniden gözden geçirmesine neden olabilir.

Belki de düzenlemenin en önemli maddesi, mevcut emeklilerin haklarının korunmasına dair verilen güvenceler.

Vergi indirimiyle emekli olanların aylıkları kesilmeyecek, süresiz raporu olanlar kontrol muayenesine tabi tutulmayacak.

Ancak süreli rapor sahipleri, rapor süreleri dolduğunda yeniden değerlendirmeye alınacak.

SGK yetkilileri, kontrol muayenesinin geçmiş yönetmelik hükümlerine göre yapılacağını belirterek, mevcut emeklilerin hak kaybı yaşamayacağı mesajını veriyor.

Bu düzenlemeler, bir yandan daha adil bir sistem oluşturmayı hedeflerken, diğer yandan engelli bireylerin emeklilik sürecinde yeni zorluklarla karşılaşma riski taşıyor.

Özellikle puanlama sisteminin değişmesi ve SGK sağlık kurullarına tanınan yetkiler, bireysel haklar açısından dikkatle takip edilmesi gereken unsurlar.

Engelli bireylerin çalışma hayatındaki ve emeklilik sürecindeki hakları, toplumsal dayanışmanın bir göstergesidir.

Bu hakların korunması ve geliştirilmesi, yalnızca bireylerin değil, toplumun genel refahını artıracaktır.

Ancak yapılacak her düzenlemenin, engelli bireylerin yaşamını daha da kolaylaştıracak şekilde hayata geçirilmesi gereklidir.

Bu noktada kamuoyu denetimi, sivil toplum kuruluşlarının katkısı ve bireysel farkındalık büyük önem taşımaktadır.

Sonuç olarak, sosyal güvenlik sistemindeki bu değişiklikler, engelli bireylerin hayata katılımını ve emeklilik süreçlerini doğrudan etkileyebilecek niteliktedir.

Yetkililerden beklentimiz, bu süreçte adil, şeffaf ve bireylerin haklarını gözeten bir yaklaşım sergilemeleridir.

Çünkü toplumsal ilerleme, en kırılgan gruplarımızın refahıyla ölçülür.